U Evropi cene nekretnina pale i do 17% - U Srbiji pad svega 1,8%

Globalne cene nekretnina pale su u trećem kvartalu 2023. godine za 2,1 odsto međugodišnje, na agregatnom i realnom nivou. Zanimljivo je da su realne cene kuća i stanova nastavile da padaju u razvijenim ekonomijama (-2,7 odsto u proseku) brže nego u zemljama u razvoju (-1,6 odsto).

Međutim, još uvek postoje značajne razlike među pojedinim državama istog ekonomskog statusa. Pa tako, među razvijenim zemljama indikativno je da su cene bile relativno stabilne u Sjedinjenim Američkim Državama i Japanu, dok su oštro pale u evrozoni, Ujedinjenom Kraljevstvu i Južnoj Koreji, pokazuju najnoviji podaci koje je objavila Banka za međunarodna poravnanja (Bank for International Settlements – BIS).

U poređenju sa cenama neposredno nakon Velike finansijske krize 2008. godine, dakle za proteklih 15 godina, globalne cene nekretnina porasle su u proseku 23 odsto – i to 33 procenta u razvijenim zemljama, a 16 odsto u ekonomijama u razvoju, s tim da, kao što je pomenuto, ove potonje sada nadoknađuju tu razliku.

Globalnu sliku donekle popravlja situacija u centralnoj i istočnoj Evropi, kao i u regionu Bliskog istoka (pre novih sukoba u pojasu Gaze) i delova Afrike.

Cene nekretnina su najveći pad zabeležile u Luksemburgu (čak 17 odsto), u Nemačkoj (-15 odsto), te Finskoj, Mađarskoj i Slovačkoj (sa po -12 odsto).

Nasuprot tome, vrednosti kuća i stanova najbrže su rasle u Turskoj (+21 odsto), gde je visoka inflacija pogurala i realne cene naviše, Ujedinjenim Arapskim Emiratima (+17 odsto), Grčkoj (+9,0 odsto, posledica oporavka turizma u ovoj zemlji nakon pandemije), te Filipinima (+7,0 odsto) i Meksiku (+6,0 odsto).

Među zemlje od kojih BIS redovno uzima zvanične statističke podatke spada i Srbija. Republički zavod za statistiku (RZS) poslednje je prikazao podatke za prvo polugodište 2023. godine, i oni u suštini potvrđuju trendove koje je objavila Banka za međunarodna poravnanja.

RZS je saopštio da je prosečna cena stanova novogradnje u Republici Srbiji u prvom polugodištu 2023. godine iznosila 214.017 dinara, što predstavlja smanjenje od 1,8 odsto u odnosu na drugu polovinu 2022. godine.

Cene stanova u posmatranom periodu kretale su se u intervalu od 52.481 dinar po m² u Bujanovcu do 489.634 dinara u beogradskoj opštini Savski venac.

Naravno, i dalje je kvadrat novogradnje najskuplji u srpskoj prestonici, ali po visokim cenama izdvajale su se i novosadske opštine, Čajetina, niška Medijana, Vrnjačka Banja i Sokobanja.

Bank for International Settlements

BIS

Banka za međunarodna poravnanja

Republički zavod za statistiku

Evropa

Luksemburg

Ujedinjeno Kraljevstvo

Nemačka

Finska

Mađarska

Slovačka

Turska

Sjedinjene Američke Države

Južna Koreja

Ujedinjeni Arapski Emirati

Japan

Grčka

Filipini

Meksiko

Bliski istok

nekretnine

Gaza

Afrika

Srbija

Beograd

Savski venac

Bujanovac

Čajetina

Niš

Medijana

Vrnjačka Banja

Sokobanja

evrozona

cene stanova

cene kuća

novogradnja

ekonomija