Podzemni tramvaj do Prokopa, treća linija metroa i BG voz do Nacionalnog stadiona - Šta sve predviđa plan razvoja šinskih sistema u Beogradu (FOTO)

Sudeći prema Planu generalne regulacije šinskih sistema u Beogradu, sa elementima detaljne razrade za I fazu prve linije metro sistema, ključna godina za razvoj i reorganizaciju mreže masovnog javnog prevoza biće 2021. godina. Zamena voznog parka, proširenje tramvajskih i linija BG voza, uz prve radove na gradnji metroa, trebalo bi da, kako se navodi, u velikoj meri poboljšaju sistem javnog prevoza.

U dokumentu se pretpostavlja da će prva Metro linija od Makiša do Pančevačkog mosta biti u funkciji do 2027. godine i predviđa se do 17 stajališta za prvu fazu linije 1 sa prosečnim rastojanjem između stajališta kraćim od uobičajenog od 0.9-1.1km, navodi se u planu koji je objavio Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove Gradske uprave grada Beograda.

Metro

Generalni projekat i prethodnu studiju opravdanosti metro linija 1 i2 izradile su dve kompanije u okviru EGIS grupe, EGIS rail i EGISd.o.o Beograd.

Linija 1 metro sistema prema generalnom projektu planirana je napotezu od Makiša do Mirijeva u dužini od 21,3 km, sa ukupno 23 stanice.

- Deonica 1 na delu od stanice Železnik do stanice Požeška sa ukupno 6 stanica u dužini od 6km, od čega 2,3km po terenu, 2 km u otvorenom, plitkom iskopu (cut and cover) i 1,7 km u dubokoj gradnji, tunelom.

- Deonica 2 (od Požeške do stanice Most na Adi) tri stanice, dužina 2,2km, dubokom gradnjom.

- Deonica 3 (od Mosta na Adi do stanice Trg Republike) ukupno 6 stanica , dužina deonice 4,4km, tunelom, dubokom gradnjom

- Deonica 4 (od Trga Republike do stanice Pančevački most) u dužini od 3km sa 5 stanica u dubokoj gradnji i

- Deonica 5 (od Pančevačkog mosta do stanice Mirijevo ) 7 stanica, 5,7 km u otvorenom iskopu (cut and cover)

Linija 2 metro sistema planirana je prema Generalnom projektu na potezu od Železničke stanice Zemun do Mirijeva, ukupno 19,2 km sa 20 stanica.

- Deonica 1 (od stanice Zemun do stanice Aleksandra Dubčeka) 6 stanica, 5,8km u otvorenom iskopu (cut and cover)

- Deonica 2 (od Aleksandra Dubčeka do stanice Sava centar) 5 stanica ukupno 3,8km u otvorenom iskopu (cut and cover), ili nadzemno

- Deonica 3 (od Sava Centra do stanice Cvetkova pijaca) ukupno 6,3km, sa 7 stanica dubokom gradnjom u tunelu i

- Deonica 4 (od Cvetkove pijace do stanice Mirijevo ) 4 stanice, 3,1km dubokom gradnjom i 0,2km izgrađeno u otvorenom iskopu.

Projektna brzina metroa je 80km/h.

Treća linija metroa - dve varijante

Planom šinskih sistema Beograda predložene su tri metro linije sa varijantama na pojedinim delovima trase. Linijom 3 je planirano povezivanje Voždovca i Novog Beograda, trasom kroz najuži centralni deo grada.

U tom smislu razlikuju se dve varijante ove linije. Varijanta JKP Beogradski metro i voz (varijanta 1) i varijanta Urbanističkog zavoda Beograda JUP (varijanta 2).

Varijante se potpuno poklapaju na delu od Bloka 21 do Bloka 61 u sremskom delu grada, dok se delimično do potpuno razlikuju u šumadijskom delu grada. Delimično se razlikuju na delu Gornjeg Voždovca na potezu od Banjice do Vitanovačke ulice dok se značajnije razlike mogu uočiti na delu od Vitanovačke ulice ka centru grada, gde linija 3 JKP Beogradski metro i voz ide preko Autokomande, Ž.S. Prokop, Slavije (stanice Manjež) sve do Kalemegdana, gde na pravcu ulice Tadeuša Košćuška prelazi reku Savu (nadzemno ili podzemno) ide kroz područje parka Ušće ka Bloku 21, gde se pored Bloka 42 vodi do Bloka 61 i raskrsnice ulica Vojvođanske i Dr Ivana Ribara.

Trasa ove metro linije može se smatrati i varijantnim rešenjem za povezivanje stanice Prokop sa metro sistemom i vezom sa BG vozom. Dužina linije 3 po ovom predlogu iznosi oko 19,2 km i prema preliminarnim razmatranjima mogla bi da ima 21 stanicu.

Faznost realizacije

Kao prva faza razvoja metro sistema, u skladu sa starteškim opredeljenjima SMART plana, planirana je detaljna razrada deonice Makiš – Pančevački most, dok bi preostale deonice planiranog metroa (Pančevački most – Mirijevo drugi deo linije 1 i Linija 2) bile razrađivane kao druga faza razvoja celokupnog metro sistema u gradu. Opširnije o fazama gradnje čitajte u intervjuu sa direktorom JKP Beogradski metro i voz, Stankom Kantarom.

Dužina prve faze prve linije metroa je oko 15,5 km, sa ukupno 17 stanica.

Planirana trasa I faze prve linije metroa obuhvata područje od Makiškog polja do Pančevačkog mosta. Povezuje, po urbanitetu, vrlo raznorodna područja, od područja nove izgradnje, područja urbane obnove i transformacije, do visoko vrednovanog i zaštićenog područja centra grada.

Planirana trasa uključuje važna saobraćajna ukrštanja i presedačka mesta (Terminal Makiš, stanice Trgovačka, Požeška, Most Gazela, Savski trg, Pančevački most) i objedinjuje značajne gradske atrakcije/repere (Ada Ciganlija, Šećerana, Beograd na vodi, Savski trg, Savamala, Trg republike i Knez Mihailovu, Skadarliju...). U granicu plana uključena su i javne parking površine tipa Park&Ride.

Planirana trasa I faze prve linije metroa dominantno se vodi tunelski, a na terenu je jedino u delu Makiškog polja od terminala do stanice Železnik.

BG voz

Master planom razvoja saobraćajne infrastrukture – SMART PLANOM iz2017. godine planiran je dalji razvoj sistema BG voza.

Na liniji 1 BG voza planirano je uspostavljanje više novih železničkih stanica kao što su: Agostina Neta/Belvil, Altina, Kamendin i Batajnica istok.

Na potezu od Makiša, postojećom trasom železničke pruge kroz tunel ispod Ceraka, pa sve do Pančevačkog mosta odnosno nove železničke stanice Karaburma, planirano je uvođenje linije 3 BG voza. Za ovu liniju treba dograditi deo železničke infrastrukture u zoni ranžirne stanice u Makišu, kako bi se ostvarila veza sa planiranom linijom 1 metroa u stanici Makiš, ali i kompletnu infrastrukturu kojom bi se u funkciju stavila Železnička stanica Karaburma (od postojećih, izvedenih, tunelskih cevi u zoni Pančevačkog mosta paralelno sa Višnjičkom ulicom na Adi Huji).

Dužina planirane linije 3 BG voza bila bi oko 17 km.

Planirano je uvođenje i linije 4 BG voza na potezu od Železničke stanice Novi Beograd do Aerodroma "Nikola Tesla" i dalje ka naselju Surčin–Surčinskoj ulici, kako bi se omogućila veza sa drumskim uvodnim pravcem koji sa jugozapada uvodi saobraćaj u centralnu gradsku zonu (naselja Surčin, Jakovo, Bečmen, Petrovčić...).

Osim navedenog, a na osnovu započetih planova za razvoj područja južno od centra Surčina, Urbanistički zavod Beograda je predložio dalje širenje linije 4 BG voza ka Nacionalnom stadionu, koji je planiran na prostoru između obilaznice oko Beograda i planirane trase Nove Vinogradske ulice koja predstavlja nastavak autoputskog koridora E-763 u gradskom području. Ova linija BG voza ima istočno od Aerodroma Nikola Tesla vezu sa obilaznom teretnom železničkom prugom za potrebe kargo transporta, koji je planiran u okviru kompleksa aerodroma.

Dužina planirane linije 4 BG voza na deonici od Železničke stanice Novi Beograd do Nacionalnog stadiona bila bi oko 26 km.

Kao jedan od novih delova Beogradskog železničkog čvora planirana je izgradnja intermodalnog kontejnerskog terminala u Batajanici. Za izgradnju i funkcionisanje planiranog terminala, što se tiče železničke infrastrukture, potrebno je da se izgradi novi kolosek od stanice Batajnica do kompleksa terminala i to sa leve strane postojeće pruge Batajnica-Surčin-Ostružnica, odnosno na strani terminala.

Generalnim planom Beograda planiran je razvoj privrednih delatnosti u zoni Pančevačkog rita sa lučkim područjem. Shodno tome, planirana je i železnička opsluga ovog područja, prugom koja se kao krak odvaja sa železničke pruge Beograd–Pančevo. Novi, planirani deo obilazne železničke pruge kojim bi se kompletirala ova pruga oko grada, planiran je na poziciji od stanice Beli potok preko Leštana i Vinče, mostom preko Dunava na pravcu ka Pančevu. Time bi se u potpunosti otvorila mogućnost za kretanje teretnih kompozicija bez ulaska u centralno gradsko područje i značajno odvojilo kretanje teretnih od putničkih vozova.

Daljim širenjem železnečke mreže i uvođenjem novih linija BGvoza, moguće je na sistem gradsko–prigradske železnice povezatii opštinu Obrenovac. Vezu Obrenovca na sistem gradsko–prigradske železnice moguće je ostvariti na dva načina, produžetkom planirane linije 4 iz pravca Nacionalnog stadiona ili odvajanjem kraka sa obilazne teretne pruge iz stanice Surčin preko naselja Jakovo ka Obrenovcu.

Tramvajska mreža

Kako je eKapija već pisala, predlaže se i delimično proširenje tramvajske mreže:

- Produženje tramvajske mreže od ulice Jurija Gagarina ka ulici Nova Vinogradska sa novom okretnicom u zoni planirane raskrsnice produžetka ulice Jurija Gagrina i Nove Vinogradske, kako bi se opslužili planirani sadržaji na potezu uz Vinogradsku ulicu.

- Realizacija tramvajske mreže na levoj obali Save, ulicama Đorđa Stanojevića i Agostina Neta, kako bi se kompletirala mreža do ulice Jurija Gagarina i bolje opslužilo područje autobuskog prigradsko–međugradskog terminala i železničke stanice Novi Beograd. Na desnoj obali Save, nova tramvajska mreža preko Mosta na Adi povezuje se sa postojećom mrežom na pravcu Banovo brdo, Rakovica–centralno područje grada Beograda.

- Produženje tramvajske mreže na pravcu od okretnice na Banovom brdu prema postojećim naseljima Žarkovo, Cerak i Labudovo brdo, trasom Trgovačke ulice i Ibarske magistrale do Labudovog brda sa planiranom okretnicom u zoni ukrštaja Ibarske magistrale i ulice 11. Krajiške divizije, sa idejom, da je u nekom budućem razmatranju širenja metro mreže u gradu, ovaj pravac potrebno detaljnije sagledati sa aspekta uvođenja metro sistema umesto tramvajskog.

S obzirom na značaj železničke stanice "Centar" u Prokopu, koja po ukidanju Železničke stanice u Savskom amfitetaru preuzima funkciju Glavne železničke stanice, javlja se potreba njenog povezivanja sa širim područjem grada, koje je u postojećem stanju vrlo skromnih mogućnosti, oslonjeno isključivo na autobuski podsistem. U cilju poboljšanja nivoa povezanosti železničke stanice sa gradskim područjem, predlaže se njeno povezivanje sa tramvajskom mrežom i to na sledeći način:

- Od tramvajske okretnice–stanice Gospodarska mehana predlaže se tunelska veza ispod Senjaka, Hajd parka do stanice "Centar" u Prokopu, odakle bi trasa tramvajske pruge preko autoputa ulazila u koridor Resavske ulice kako bi se povezala sa postojećim tramvajskim sistemom u Resavskoj i Nemanjinoj ulici. Ova ideja datira iz 1989. godine, kada je definisan predlog koncepta povezivanja objekata železničkog čvora sa drugim šinskim sistemima u javnom saobraćaju – PREMETRO.

- U jednoj od varijanti razrade razvoja javnog saobraćaja u Beogradu, u Studiji BETRAS iz 1985. godine, u jednom od scenarija razvoja javnog saobraćaja (scenario GSB) predložena je trasa tramvaja od Slavije, trasom ulica Kralja Milana, Terazije, Vasina do ulice Tadeuša Košćuška u kojoj se nalazi postojeća tramvajska pruga, kao deo tzv. kruga tramvaja dvojke sa kojom se predložena tramvajska deonica povezuje.

- U cilju bolje opsluge centra grada šinskim sistemom javnog prevoza planiran je produžetak tramvajske mreže od okretnice na Tašmajdanu ka Terazijama, kako bi se produžila linija tramavaja broj 6 i omogućilo njegovo vođenje ka Kalemegdanu i okretnici "Beko".

- S obzirom na moguće etape razvoja prve linije metroa, koja u prvoj fazi razvoja dolazi do Pančevačkog mosta, predloženo je produženje tramvajske mreže od okretnice kod Omladinskog stadiona ulicom Mije Kovačevića, i Višnjičkom ulicom do pozicije Železničke stanice Karaburma.

- Predloženo je produženje tramvajskog koridora od Ustaničke ulice do Partizanske ulice u Malom Mokrom Lugu.

- Širenje tramvajske mreže duž Bulevara Milutina Milankovića sa planiranom okretnicom u zoni raskrsnice ulica Tošin bunar i Nikole Dobrovića. Deo saobraćajnice Bulevar Milutina Milankovića već ima u svom profilu tramvajsku prugu, te je na predloženom potezu potrebno relizovati prugu, stanice i kontaktnu mrežu na delu od ulice Španskih boraca do ulice Nikole Dobrovića u dužini od oko 2,4 km.

- Razvoj tramvajske deonice Bulevarom Zorana Đinđića (od ulice Milentija Popovića), iako se delimično, na jednoj deonici, poklapa sa trasom linije metroa. Dužina planiranog kraka tramvajske mreže iznosi oko 4,3 km.

- Povezivanje naselja Bežanijska kosa i blokova uz reku Savu na Novom Beogradu, realizacijom tramvajske mreže duž ulica Dr Ivana Ribara i Surčinske. Dužina planiranog kraka tramvajske mreže iznosi oko 1,5 km.

- Razvoj tramvajskog saobraćaja (sa planskim i projektnim elementima koji u nekim kasnijim fazama dozvoljavaju, u skladu sa potrebama, razvoj kapacitetnijih vidova šinskih sistema) na levoj obali Dunava, u banatskom delu Beograda. U prvoj fazi mreža bi se razvijala duž Zrenjaninskog puta, na potezu od Pančevačkog mosta do petlje "Zbeg", a nakon toga na potezu od Pančevačkog mosta do ukrštanja Severne tangente i Pančevačkog puta, da bi se u trećoj fazi mreža širila preko novog mosta preko Dunava (deo Spoljne magistralne tangente) i trasom Višnjičke ulice vodila do Železničke stanice Karaburma, kako bi se povezala u jedinstvenisistem koji čine delovi mreže na Šumadijskom odnosno Sremskom delu Beograda.

- Tramvajsku mrežu dalje je moguće širiti iz pravca ulice Jurija Gagirina ka opštini Surčin, odnosno ka Nacionalnom stadionu i Obrenovcu. Pravac ka Surčinu i Obrenovcu moguće je opslužiti i tramvajskom mrežom koja je planirana iz pravca ulice Tošin bunar preko Bežanijske kose i dalje ka Surčinu.

Rani javni uvid povodom izrade Plana generalne regulacije šinskih sistema u Beogradu, sa elementima detaljne razrade za I fazu prve linije metro sistema obaviće se u zgradi gradske uprave Grada Beograda od 3. februara do 6. marta 2020. godine, svakog radnog dana od 9 do 18 časova.

I. Milovanović

Egis d.o.o. Beograd-Stari Grad

Grad Beograd, Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove

JKP Beogradski metro i voz Beograd

EGIS grupa

EGIS rail

Stanko Kantar

metro

linije metroa

treća linija metroa

Bg voz

linije BG voza

BG voz ka Nacionalnom stadionu

tramvaj

tramvajska mreža

proširenje tramvajske mreže

beogradski metro

prihvaćene linije metroa

tunel ispod Save

kuda će ići metro

gde će prolaziti beogradski metro

izgradnja metroa

stanice metroa

trasa metroa

BG voz

dužina perona

dižina stanice

Makiško polje

tramvaji

tramvajske linije

nove linije

Jurija Gagarina Vinogradska

Đorđa Stanojevića Agustina Neta

Banovo brdo Vidikovac

Slavija Kralja Milana Kalemegdan

Omladinski stadion Marijane Gregoran Rospi ćuprija

Bulevar kralja Aleksandra Mali Mokri Lug

Bulevar Milutina Milankovića Tošin bunar

Bulevar Zorana Đinđića Tošin bunar

Tošin bunar Bežanijska kosa

Bežanijska kosa Jurija Gagarina

Tašmajdan Terazije

depo

izgradnja depoa

novi depoi

depo Sava

depo Galovica

autobusi

nabavka autobusa

električni autobusi

trolejbusi

nabavka trolejbusa

zglobni autobusi

remont šasije

autobusi na električni pogon

kombi

nabavka kombi vozila

vozila sa rampom

vozila za prevoz osoba sa invaliditetom