IRF plasirao preko 375 mil EUR od početka pandemije - Razvojna šansa Crne Gore u zelenoj ekonomiji i digitalnoj transformaciji

Investiciono-razvojni fond (IRF) je od početka pandemije u crnogorsku ekonomiju ubrizgao preko 375 miliona EUR, dok je za privredu i opštine u narednom periodu obezbijeđeno dodatnih 230 miliona EUR od međunarodnih kreditora, saopštila je njegova izvršna direktorica Irena Radović.

Ona je na panelu Kako obezbijediti održiv ekonomski oporavak tokom pandemije, u okviru Parlamentarne skupštine Centralnoevropske inicijative (CEI), koja je danas završena u Herceg Novom usvajanjem Završne deklaracije, kazala da je u prethodnom periodu potpisan ugovor sa Francuskom razvojnom agencijom (AFD), a da će uskoro potpisati ugovore sa Evropskom investicionom bankom (EIB) i Razvojnom bankom Savjeta Evrope (CEB).

Na taj način su obezbijeđena sredstva za kreditiranje malih i srednjih preduzeća, implementaciju infrastrukturnih i projekata vodoosnabdijevanja i zaštite životne, ali i drugih projekta od lokalnog, regionalnog i nacionalnog značaja, s posebnim naglaskom na ravnomjeran regionalni razvoj.

- Crna Gora, kao malo tržište u razvoju, mora se usmjeriti na zelenu ekonomiju i digitalnu transformaciju, a IRF je, prepoznajući ovo, usmjeren na viziju oporavka, obezbjeđujući finansijska sredstva koja će podržati oporavak i dalji razvoj ekonomije - kazala je Radović.

Ona je, kako je saopšteno iz crnogorske Skupštine, navela da je stvaranje otpornog ekonomskog oporavka tokom pandemije globalni izazov i da zajednički odgovor treba da bude odlučnije pribjegavanje multilateralizmu i partnerstvima, te istinskom povezivanju svih strana, uključujući parlamente i vlade, međunarodne organizacije, finansijske institucije i civilno društvo.

Državna sekretarka za turizam u Ministarstvu ekonomskog razvoja, Ivana Đurović, podsjetila je na turističku perspektivu Crne Gore u svjetlu pandemije, naglasivši da je država bila suočena sa poteškoćama u obezbjeđivanju uspješne turističke sezone.

- Da bismo obezbijedili rast turizma i ekonomski oporavak, važno je da shvatimo da prva stvar koju treba da uradimo je da se pobrinemo za ljude, jer bez ljudi nema privrede - rekla je Đurović.

Ona je dodala da je Vlada realizovala aktivnosti kojima se nastoji jačati turizam i druge grane privrede kroz zeleni rast, digitalnu transformaciju i pružanje diverzifilikvane ponude, uz akcenat na važnost saradnje zemalja u regionu u oblastima od zajedničkog interesa.

Zamjenik šefice Delegacije EU u Crnoj Gori, Rikardo Seri, saopštio je da je za prevazilaženje značajnog negativnog ekonomskog uticaja pandemije koronavirusa nepohodno donijeti mudre odluke u fazi oporavka, kako bi se ponovo pokrenuo ekonomski zamajac i povratila snažnija i otpornija privreda.

On je podsjetio da je Evropska unija (EU) obezbijedila podršku vrijednu 115 miliona EUR u vidu bespovratne finansijske pomoći i povoljnih kredita za društveni i ekonomski oporavak Crne Gore, kao i da sada afirmiše ambiciozan Ekonomski i investicioni plan, čiji je cilj pokretanje 20 milijardi EUR investicija na Zapadnom Balkanu.

Ove investicije, kako je objasnio, pomoći će unapređenju konkurentnosti i inkluzivnom rastu, održivoj povezanosti, kao i zelenoj i digitalnoj i tranzicji, što će podstaći ekonomsku konvergenciju regiona sa EU.

Stalna predstavnica Programa Ujedinjenih nacija za ravoj (UNDP), Danijela Gašparikova, kazala je da je ta organzacija procijenila da je u Crnoj Gori rizik od kovida ugrozio šest godina napretka u ljudskom razvoju, čime je indeks razvoja po mjeri čovjeka vraćen na nivo 2014. godinu.

Ona je rekla da će se socioekonomski uticaj uvidjeti u narednim godinama.

- Investitori treba da razviju širi spektar koristi društvu, s akcentom na one koji su zanemareni i dugoročno razviti korist cijelom društvu - dodala je Gašparikova.

Zamjenik direktora za domaću ekonomiju i politiku u okviru Odjeljenja za ekonomiju, politiku i upravljanje pri Evropskoj banci za obnovu i razvoj (EBRD), Peter Sanfey, upoznao je učesnike da činjenicom da Zapadni Balkan, prema podacima iz godišnjeg izvještaja, zaostaje sa prosječnim standardom EU u smislu rukovođenja zelene dimenzije i privrede.

- Ove dvije oblasti su za nas prioritetne u cilju pomoći, stoga će do 2025. polovina naših investicija biti namijenjena i realizovaće se u oblasti zelene ekonomije. To je prema našem mišljenju, slaba karika Zapadnog Balkana - rekao je Sanfey.

On je ukazao na važnost otvorenosti i privlačenja stranih investicija, kao najvećeg pokretača novih radnih mjesta i prilika za ljude.

Predsjednica parlamentarne dimenzije CEI i šefica crnogorske delegacije pri CEI PD Tamara Vujović, navela je da aktuelna kriza predstavlja podsjetnik kako teška vremena mogu ujedno biti i jedinstvena prilika za pozitivne promjene i temeljnu transformaciju svijeta u kojem živimo.

Ona je kazala da nakon prošlogodišnjeg kolapsa, globalna ekonomija doživljava izuzetno snažan, ali neujednačen oporavak.

- Dok se napredne ekonomije oporavljaju, mnoge od najsiromašnijih zemalja svijeta zaostaju i još mnogo toga treba učiniti kako bi se smanjili ogromni gubici u pogledu ljudskih i ekonomskih resursa izazvanih pandemijom - dodala je Vujović.

Ona je kazala da vjeruje da će period oporavka dati kreatorima politika jedinstvenu priliku da prate putanju zelenog i inkluzivnog razvoja svojih zemalja.

- Vjerujem da će predstojeće godine doprinijeti da globalna ekonomija dostigne nivo približan periodu prije pandemije, kako za srednje razvijene, tako i za zemlje u razvoju, te da će nejednakost biti smanjena kao i siromaštvo - navela je Vujović.

Prema riječima predsjednika Skupštine Crne Gore, Alekse Bečića, CEI, odnosno njena parlamentarna dimenzija, važan je segment parlamentarne demokratije svakog od najviših zakonodavnih i predstavničkih domova koji je u njoj zastupljen.

Isti slučaj je i sa crnogorskim parlamentom.

- On je izrazio uvjerenje da će naše ovogodišnje predsjedavanje biti prilika da zemlje sa bogatim evropskim iskustvom pruže nedvosmislenu podršku Crnoj Gori i drugim kandidatima i aspirantima za članstvo, kako bi u narednom periodu na adekvatan način završili proces evropskih integracija - zaključuje se u saopštenju.

Investiciono-razvojni fond

Vlada CG

UNDP

Irena Radović

EIB

CEB

ekonomski oporavak

zelena ekonomija

digitalna transformacija

Danijela Gašparikova