"Tajna Novog Beograda" - nesvakidašnja saznanja iz istorije srpske prestonice

Zoran Nikolić (Foto: Lična arhiva)

Da li znate da je kroz Beograd tekla treća reka, zašto je Železnički most rušen 4 puta, gde je u prestonici prikazan prvi televizijski program, kako je "Škoda" sagradila kulu na Starom sajmištu sa koje su posetioci skakali otvorenim padobranom?

Odgovore na ova pitanja otkriva nova knjiga Zorana Nikolića "Tajna Novog Beograda" koju je napisao sa Mirkom Radonjićem. Knjiga o manje poznatoj istoriji Novog Beograda izlazi iz štampe 20. maja na dan kada je premijer Vlade Kraljevine Jugoslavije Milan Stojadinović 1938. otvorio radove na nasipanju Novog Beograda.

- Današnji stanovnici Beograda misle da je na prostoru Novog Beograda postojao samo pesak. Mi imamo prilično čudne, mračne rupe u svojoj istoriji koju sačinjava naše nepoznavanje istorije. Interesantno je da ih je mnogo više u bližoj prošlosti, čemo je doprineo sudar različitih ideologija. Ovo delo otvara priču za Novobeograđane odnosno sve Beograđane jer je ovo knjiga o širenju grada koje je potpuno neočekivano i nerverovatno – kaže u razgovoru za "eKapiju" autor "Tajne Novog Beograda" Zoran Nikolić.

Zoran Nikolić skreće pažnju da bi Beograd trebalo da posmatramo nekim drugim očima, a ne samo da bacimo pogled na neka mesta kada prolazimo pored njih.

On je sa Vidojem Golubovićem otkrio tajne ispod Beograda u knjizi "Beograd ispod Beograda" koja je do sada izašla u šest izdanja, a tajne beogradskih građevina je prikazao u samostalnom radu "Masonski simboli u Beogradu" za koje autor sprema treće dopunjeno izdanje.

"Beograd ispod Beograda" otkriva "potpise" koji su vladari i osvajači ostavljali ispod glavnog grada gradeći podzemne objekte, lagume, bunkere, skloništa, kao i tajne prolaze od koji su mnogi i danas zaboravljeni i skriveni ispod pločnika prestonice.

- Knjiga "Beograd ispod Beograda" je izazvala veliko interesovanje kada smo je objavili. Istraživanje onog što je ispod grada je bio veliki izazov za nas. Nastala je tako što smo čuli da je u Ulici cara Dušana kuća, najstarija u Beogradu, ispod koje postoji čudan podzeman put. Ispod je neki put postojao ali je zazidan jer su temelji današnjih zgrada dublje kopani pa su negde presekli tunel - kaže Nikolić.

Nikolić kaže da su ih na druge interesantne lokacije uputili stariji Beograđani.

- Tako smo došli do Tašmajdana koji je neverovatan, ogroman podzemni prostor od nekoliko hiljada kvadrata, i tu su pećine iz rimskih vremena, turskih, austrijskih. Istražili smo trase rimskih vodovoda, austrijske lagume u Zemunu, laguei u Karađorđevoj ulici, Senjak, podzemne vode ispod grada. Ova knjiga konstantno narasta - kaže autor.

Svi prolazi, tajna skloništa, pećine o kojima se govori u knjizi mogli bi da se iskoriste na različite načine, pre svega kao turistička atrakcija ali grad Beograd još uvek nije spreman da se uhvati u koštac sa tajnama ispod starog Beograda.

Masonski simboli Beograda pokazuju koliko je Beograd bio važan na karti evropskih slobodnih zidara tokom proteklih nekoliko stotina godina i koliko je značajnih masonskih potpisa ostalo na građevinama prestonice.

- Posle tajni ispod grada nastale su tajne iznad grada. Reč je o masonskim simboli, rmističnog i neobičnog reda. Prilično je zbunjujuće šta su sve oni uradili na fasadama, od piramida na akademiji nauka, preko Meštrovićevog Neznanog junaka, koji je bio mason, moneta na novčanicama odnosno likova koji se pojavljuju na njima kao što je Đorđe Vajfert, do simbola na groblju i Branislava Nušića koji je sahranjen ispod piramide.

Nikolić napominje da nije mason iako je pozvan u to "društvo". On želi da ostane dosledan istraživač tajni Beograda.

- U ovakvim istraživanjima shvatite da sve što ste učili iz istorije su kamenčići pored puta a put nismo ni dirnuli.

Nikolić kaže da je posle te dve knjige treća knjiga "Tajna Novog Beograda" došla kao logičan put. Autori su prešli mostove i došli do dokumenata na osnovu kojih su shvatili da je oblast Novog Beograda "čudno neistražena".