Izum beogradskih studenata u pustinjama Emirata - Realizacija projekta održivih kuća zavisi od finansijske podrške u Srbiji (FOTO)

Projekat pustinjske samoodržive kuće koju su osmislili studenti iz Srbije, našao se u finalu najprestižnijeg svjetskog arhitektonskog takmičenja Solar Decathlon Middle East u Dubaiju. Osmišljene prema načelima održive arhitekture i izgradnje, energetski efikasne, ekološke kuće beogradskog tima prilagođene su tradicionalnoj arapskoj kulturi življenja. Početak izgradnje prototipa, koji će dalje biti dorađen u Dubaiju pred takmčenje u novembru, planiran je za jun u Beogradu.

Ipak, ono od čega beogradski tim strahuje od početka, sada je u prvom planu - neizvjesnost da li će uopšte uspjeti da nastave takmičenje. Problem je finansijske prirode, budući da mjesec dana pred početak planirane gradnje nedostaje najveći dio sredstava. Za cijeli projekat, ističu za naš portal, neophodno im je još 200.000 EUR.

Projekat energetski efikasne kuće za saharske predjele Twist Box započet je prije dvije godine na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. U kvalifikacionoj fazi takmičenja, grupi nastavnika, saradnika i doktoranata Arhitektonskog fakulteta, priključile su se i kolege sa Elektrotehničkog, Mašinskog i Tehnološko-metalurškog fakulteta, tako da su već tada postali multidisciplinarni. Trenutno tim broji 32 studenta i 12 nastavnika.

- Mislimo da naš plasman predstavlja odličnu šansu za promociju Srbije na najprestižnijoj smotri savremenog i održivog projektovanja i izgradnje, promociju "domaće pameti", timskog rada, privrede i potencijala u ovoj oblasti. Nažalost, ako se u najskorije vrijeme ne jave zainteresovani sponzori, donatori i partneri, nećemo biti u mogućnosti da projekat realizujemo, a samim tim ni da nastavimo učešće u finalu takmičenja! Naš dosadašnji rad je kontinuirano hvaljen od strane organizatora, ali materijalnu podršku za izgradnju projekta moramo obezbjediti sami - ističu za eKapiju u Twist Box-u, dodajući da im sredstva neće biti poklonjena, niti na bilo koji drugi način oprošten nedolazak na takmičenje.

Utješnih nagrada, kažu, nema.

- Nismo se plašili količine rada i vremena za koji smo znali da će biti uložen u projekat, a za koji se ispostavilo da nije potcijenjen. Smatramo da je ovo jedinstvena prilika da pokažemo koliko znamo i da naučimo još jako puno kroz iskustvo razrade i izgradnje ovakvog projekta.

Specifičnost rješenja

U traganju za kućom koja može da odgovori na zahtjeve održivosti i potrebama savremenog društva, tim Twist Box uložio je trud da se na pravi način upoznamo sa lokalnim, kulturološkim i klimatskim kontekstom, tradicijom, ali i svakodnevicom za koju je projekat namijenjen.

- Arhitektonsko rješenje sa kojim smo konkurisali je, zapravo, višeznačni artefakt u koji je implementiran dijalog sa svim socijalnim, tehnološkim i kulturološkim elementima, neuobičajenim karakteristikama lokacije i sofisticiranim tehničkim sistemima. Može se reći da je inspiracija potekla iz tradicionalnog načina života u pustinji, poigravajući se spoljnom šatorastom opnom kao simbolom zaštite od jakog sunca, ali i elementom koji obezbjeđuje privatnost i definiše arhitektonski izraz.

Twist Box kuća je u osnovi 8x8m, a osim prizemlja koje je organizovano po principu otvorenog plana kuća ima i galeriju na kojoj su smiještene dvije sobe, tako da je ukupna kvadratura oko 90m2.

Kako objašnjavaju, koncept pustinjske samoodržive kuće predstavlja geometrijsku genezu forme koja je nastala tordiranjem kocke i njenih elemenata. Dvojnost je inspirisana dijagonalom između tradicionalnog nasljeđa i novih opcija budućnosti. Unutrašnji dio je transparentan, savremen, apstraktan, dematerijalizovan, a ujedno pruža sklonište i zaštitu. Spoljni dio je lagan, nalik na šator i omogućava privatnost, te adekvatnu zaštitu od sunca.

- Ovim projektom želimo da pokažemo da savremeni dom može biti funkcionalan, estetski atraktivan, tehnološki napredan, a po konceptu tradicionalan, finansijski pristupačan, sa malim negativnim uticajem na životnu sredinu, pasivan i sam sebi dovoljan - kažu naši sagovornici.

Kako je kuća osmišljena prema načelima održive arhitekture i izgradnje, navode naši sagovornici, zahtijeva integrisan pristup projektvanju, gdje na projektu od samih idejnih rješenja sarađuje čitav multidisciplinarni tim inženjera.

Šansa za proboj na tržište Emirata

Arhitektonsko takmičenje Solar Decathlon Middle East u Dubaiju osmišljeno je kao mala investiciona arena, gdje univerziteti koji oforme projekte pronalaze partnerstva sa privrednim ili državnim subjektima koja im omogućavaju njihovu realizaciju.

U predstavljanju projekta na ovom skupu, beogradski tim vidi svoju šansu za proboj na tržište Emirata. Nezamislivo im je zato, naglašavaju, da pred sam cilj zbog nedostatka sredstava budu prinuđeni da odustanu od daljeg takmičenja. Zato pozivaju na pomoć države i privrede.

- Ostali projekti, kao i projekti koji su pobjeđivali na ranijim takmičenjima, imaju milionske budžete i ogromnu podršku iza sebe. Mi nismo ni blizu tome. Ovo nije posljednji Solar Decathlon, ali je jedinstven po lokaciji i mogućnosti proboja na tržište Emirata, kao i po činjenici da paviljoni koji ove godine budu izgrađeni u Dubaiju ostaju tamo i za Expo 2020, što je sjajna prilika za reklamu kompanija sa kojima sklopimo partnerstva - dodaju naši sagovornici.

Iz Twist Boxa naglašavaju i da, iako je projekat neraskidivo povezan sa uslovima lokacije na kojoj će se graditi i testirati u okviru takmičenja, u njega su utkani i opšti principi i postavke zelene gradnje, tako da je ovaj projekat moguće prilagoditi različitim uslovima lokacije bez napuštanja osnovnih konceptualnih postavki.

Sanja Šojić