Stara zgrada termocentrale u Beogradu postaje Muzej Nikole Tesle? - Na 10.000 m2 u planu i naučno-istraživački centar i univerzitetski kampus

Ukoliko Vlada Srbije prihvati prijedlog Grada Beograda, stara zgrada termocentrale na Dorćolu sa imenom koji označava njen nekadašnji značaj "Snaga i svetlost" biće preuređena u muzej slavnog naučnika, rekao je zamjenik gradonačelnika Goran Vesić za Novosti.

Snaga i svjetlost osvijetliće tako jedinstvenu zaostavštinu snažnog uma koji je u svemu video svjetlost. Nekadašnji simbol industrijalizacije Beograda danas je ruina, ali zgrada sa kranom ipak dominira na prostoru marine Dorćol. Prije nekoliko mjeseci gradske vlasti su inicirale njeno raščišćavanje, a bila je zapuštena u tolikoj mjeri da je odvezeno 500 kamiona šuta, pišu Novosti, prenosi Beoinfo.

– Fantastično mjesto dostojno zaostavštine Nikole Tesle. Ne postoji ništa važnije što možemo da predstavimo svijetu. Sadašnji Muzej Nikole Tesle u Krunskoj ulici ima oko 115.000 posjetilaca godišnje i vjerujem da će ih biti više od milion ako se useli ovdje. Rekonstrukcija ovog prostora je nacionalni projekat od značaja za Srbiju – rekao je Goran Vesić.

Zgrada termocentrale je spomenik industrijskog nasljeđa. U arhitektonskom smislu simbol je revolucionarnih modernističkih shvatanja u međuratnoj graditeljskoj praksi. Ona je i simbol racionalnosti i jednostavnosti.

– Muzej će se prostirati na 10.000 kvadrata, a u blizini će biti i naučnoistraživački centar i kampus za studente i profesore iz cijelog svijeta. U okviru plana detaljne regulacije za Linijski park, planirali smo da ovaj prostor u vlasništvu Republike Srbije bude namijenjen kulturi i obrazovanju. Predložićemo Vladi Srbije da ovdje bude Muzej Nikole Tesle i ukoliko prihvate naš prijedlog raspisaćemo međunarodni konkurs za uređenje zgrade. Tek kada dobijemo arhitektonsko rješenje znaćemo koliko će rekonstrukcija koštati. Prema mojoj slobodnoj procjeni, za taj posao biće potrebno između 20 i 25 mili EUR – rekao je zamjenik gradonačelnika Beograda.

Zdanje "Sloboda i svetlost" podiglo je Švajcarsko društvo za elektrifikaciju i saobraćaj iz Bazela, a građevinski radovi trajali su godinu i po dana. Isporuka struje Beogradskoj opštini počela je u jesen 1932. godine.

– Da bi se izgradila ova centrala, tadašnje beogradske vlasti podigle su kredit od 3 mil USD i to je bio jedan od najvećih kredita tog doba. Gradonačelnik je bio Miloš Savčić, jedan od trojice gradonačelnika kojima ćemo podići spomenik jer su zadužili Beograd. Uoči Drugog svjetskog rata Beograd je imao 320.000 stanovnika, koji su se električnom energijom snabdijevali iz ove termocentrale. U bombardovanju 1941. godine je oštećena, a kada je poslije rata obnovljena dugo je bila glavni snabdjevač Beograda električnom energijom. Bila je u funkciji sve do 1969. godine kada je izgrađena nova toplana na mazut. Otada u ovu zgradu niko nije ulazio osim kada su snimani "Otpisani", "Sabirni centar" i još neki filmovi. Tada je stao i višedecenijski rad krana na Dunavu, koji je svakodnevno podizao ugalj sa brodova koji su pristizali kraj dorćolske marine i prenosio ga do termoelektrane. I kran je pod zaštitom i biće sačuvan – rekao je Vesić.

On je istakao da od Muzeja Nikole Tesle može da se napravi ne samo naš, već svjetski brend.

– Muzej bi mogao da oživi priobalnu zoni iza stambenog bloka na donjem Dorćolu. U kvartu se nalazi još nekoliko starih fabrika koje se vrednuju kao bogato industrijsko nasljeđe Beograda. U jednom takvom prostoru u Skenderbegovoj ulici, u kojoj se nekada nalazila termoelektrana, nalazi se Muzej nauke i tehnike – podsjetio je Vesić.

Grad Beograd

Vlada Srbije

Snaga i svetlost

stara zgrada termocentrale na Dorćolu

muzej Nikole Tesle

Goran Vesić

Švajcarsko društvo za elektrifikaciju i saobraćaj iz Bazela

Nikola Tesla

Miloš Savčić