Značajnije planirane investicije na vodoakumulacijama Južnog Pomoravlja

HE Vlasina

Nedavno je usvojen kapitalni razvojni plan juga Srbije, Regionalni prostorni plan opština Južnog Pomoravlja.

Po njemu, pored realizovanih pet vodoakumulacija (Vlasine, Lisine, Barja, Brestovca i Prvoneka) u sklopu regionalnih vodoprivrednih sistema, planira se :

1. druga faza razvoja postojećih vodoakumulacija koja obuhvata sledeće radove:

- „Vlasina" - nadvišenje brane za 0,8 m (sa KMU 1.213 na 1.213,8), uz odgovarajuće adaptacije prelivnih organa (ugradnja ustava visine oko 0,8 m na kruni preliva), u cilju dobijanja dodatne korisne zapremine i operativnosti i pouzdanosti sistema, poboljšanja radnih performansi HS „Vlasina" i namene vodoakumulacije (kao izvorišta najvišeg ranga) za snabdevanje vodom naselja u okviru podsistem Vlasinsko jezero;

- „Lisina" - povećanje količine zahvatanja vode iz sliva Božičke reke za oko 0,8 m3/s, čime bi ukupni dotok u vodoakumulaciju iznosio oko 3,2 m3/s, i realizacija sabirno dovodnog sistema Ljubata, u cilju snabdevanja vodom naselja u opštini Bosilegrad, uz proširenje mera zaštite vodoakumulacije na čitav sliv reke Božice, kako bi se ta akvatorija stalno održavala u stanju najvišeg kvaliteta, u oligotrofnom stanju;

HE Vlasina

- „Barje" - nadvišenje brane za šest metara (sa kote 382 na kotu 388), uz odgovarajuće adaptacije prelivnih i zahvatnih organa, u cilju dobijanja dodatne korisne zapremine od oko 10.000.000 m3, čime bi ukupna zapremina iznosila oko 31.000.000 m3;

- „Prvonek" - povećanje količine zahvatanja vode iz vodoakumulacije za oko 0,25 m3/s, čime bi obezbedilo ukupno 0,55 m3/s za regionalni sistem uz realizaciju novih deonica magistralnog cevovoda u cilju vodosnabdevanja dugih naselja u okviru Vranjsko-pčinjskog podsistema;

HE Vlasina

2. realizacija planiranih vodoakumulacija, i to:

- „Ključ", u okviru Jablaničkog podsistema za snabdevanje vodom naselja u opštinama Lebane i Medveđa (prosečno 220 L/s, u maksimumu 300 L/s), i Južnomoravskog rečnog sistema (navodnjavanje do 10.000 ha, povećanje malih voda. ispuštanje garantovanog protoka od 130 - 240 L/s.); čeoni preliv obezbeđuje potpunu hidrauličku pouzdanost brane i pri tzv. maksimalno verovatnom poplavnom talasu od oko 600 m3/s; bezbednosti doprinosi i temeljni ispust kapaciteta 18 m3/s; morfološki i geotehnički uslovi omogućavaju realizaciju i betonsko gravitacione i lučne brane, sa sličnim proizvodnim funkcijama;

- „Prohor Pčinjski", u okviru Vranjsko-pčinjskog podsiste-ma, za snabdevanje vodom naselja u opštinama Vranje, Bujanovac, Preševo i Trgovište (u sprezi sa Prvonekom) i Južnomoravskog rečnog sistema (poboljšanje režima voda, godišnje regulisanje prosečnog protoka od 4,6 m3/s, navodnjavanje, hidroenergetika, ribarstvo, turizam);

- „Svođe" u okviru Vlasinskog podsistema za obezbeđenje vo-de najvišeg kvaliteta naseljima nizvodno od Grdeličke klisure, kao i Južnomoravskog rečnog sistema (hidroenergetika, poboljšanje režima voda - zaštita voda, godišnje regulisanje prosečnog protoka od 3,9 nvVs, navodnjavanje, ribarstvo, turizam); i

- „Končulj", predviđena kao ključna čeona akumulacija za uređenje vodnih režima Južne Morave (godišnje regulisanje prosečnog protoka od 9,8 m3/s, poboljšanje vodnih režima, navodnjavanje, hidroenergetika) kojoj su zbog neplanske izgradnje i drugih okolnosti sužene mogućnosti za realizaciju sa planiranim parametrima.